Nivellering naar beneden
Vandaag verscheen er in De Tijd een stuk “Gelijkheid, moet dat”, een column van Bart De Waele.
In zijn column redeneert Bart over het verschil tussen gelijkheid en gelijkwaardigheid. Een verschil waar ik al lang op hamer, in tal van discussies. Er is een groot verschil tussen gelijkheid en gelijkwaardigheid. De rechten van de mens zijn gevormd rond de idee dat alle mensen gelijkwaardig zijn, niet dat we allemaal gelijk zijn. Dat zou immers een saaie boel worden.
Als we echt uitgaan van de gelijkheid van de mensen, dan komen we in het communisme terecht, waarin we allemaal in hetzelfde grijze pakje hetzelfde werk doen. Dat de wereld dan tot stilstand komt, is het gevolg van gelijk blijven.
Net zoals Bart beschrijft, is het streven naar gelijkheid een streven naar nivellering. Vooral naar beneden, naar het niveau van de zwakste.
Tot daar ben ik het helemaal eens met Bart: gelijkheid is weglopen van de diversiteit van de mensen.
De conclusie die Bart maakt, is echter een verkeerde conclusie. We kunnen immers niet anders dan vaststellen dat de nivellering hét recept bij uitstek is van de PS en bij uitbreiding van haar Vlaamse tegenhangers SP.a en Groen. Iedereen moet een gouden medaille halen, dus leggen we de lat laag genoeg zodat iedereen er over kan.
In Vlaanderen merken we dit heel goed na een decennium socialistische ministers van onderwijs. In plaats van de diversiteit van onze kinderen te erkennen en te aanvaarden dat de ene beter is als loodgieter en de andere in talen, moeten ze nu allemaal Latijn en loodgieterij leren. Met als effect dat uiteindelijk niemand nog uitblinkt in zijn of haar talenten.
De resultaten daarvan zijn nefast. Ons onderwijs, ooit aan de top, gaat zienderogen achteruit. Vlaanderen scoort gemiddeld goed, maar nergens uitzonderlijk. In de Verenigde Staten zie je dat het onderwijs wel degelijk durft verschil maken en dat wie uitmuntend is in zijn vak, daar ook echt in vooruit gaat. Niet voor niks komen veel baanbrekende uitvindingen uit dat land.
Idem voor het ondernemerschap, een standpunt waarin ik Bart ook gelijk geef. Als we allemaal gelijk zijn, dan is er geen ruimte voor risico’s. Dan wordt je nek uitsteken als iets verkeerd beschouwd. Dit is nochtans de basisvoorwaarde voor ondernemers: durven risico’s nemen, durven anders zijn dan de rest.
Het ontkennen van verschillen is net het probleem van dit land. Onze Franstalige landgenoten hebben andere problemen of verkiezen althans andere oplossingen voor gelijkaardige (!!) problemen, maar zijn dan allergisch aan de diversiteit tussen de twee landsdelen. Ze kunnen moeilijk aanvaarden dat er verschillen zijn die een verschillende aanpak vergen.
Het aanvaarden van diversiteit in dit land kan enkel maar tot één conclusie leiden: confederalisme, een samenwerken van twee gelijkwaardige partners, die erkennen wat ze gelijk hebben, maar ook wat ze verschillend hebben.
De diversiteit los je niet op door beide kinderen op de achterbank te zetten. Want dat is het PS recept: iedereen achteraan opdat er zeker geen verschil zou zijn. Laat de coole plek vooraan maar leeg, want het zou verkeerd zijn om iemand te bevoordelen net omdat die alleen net toevallig groter is.
Kortom, we moeten de diversiteit van de gemeenschappen in ons land erkennen en niet krampachtig altijd de kleinste vooraan zetten en ons daaraan afmeten. Het is tijd om verschillende oplossingen voor gelijkwaardige kinderen durven te aanvaarden, zodat de kleinste ook kan groeien en binnenkort ook eens vooraan mag zitten. Daarvan profiteren zowel de kleine als de grote.