David Geens – De kunst van het mogelijke

Onze regering maakt het nu wel heel bont in het bedenken van trucjes om de begroting in evenwicht te krijgen. Bij het begin van de legislatuur wilde eerste minister Verhofstadt nog 200.000 jobs creëren tegen het einde van zijn legislatuur. Eén van de gebruikte middelen daarvoor, was de creatie van de dienstenchequebedrijven.

Met dienstencheques kan je hulp in het huishouden betalen : poetshulp, strijkwerk en nog een aantal andere diensten waarin vooral vrouwen werk vinden. Het systeem is erg succesvol, zelfs in die mate dat het stilaan te duur wordt voor de overheid. Daarom heeft de regering tijdens het begrotingsconclaaf beslist om de toelage aan de dienstenchequebedrijven te verminderen van 21 naar 20 ¤ per cheque.

Moest Guy hiermee nu reeds aan zijn 200.000 nieuwe jobs zitten, dan zouden we het kunnen begrijpen. Maar op dit moment telt de dienstenchequesector maar 30.000 extra jobs hierdoor. Nu ja, 30.000 jobs is niet weinig. We mogen immers vooral niet vergeten dat dit zwartwerk is, dat inmiddels in het witte circuit is terechtgekomen. We kunnen het systeem van dienstencheques gerust een succes noemen. Maar het dreigt nu tenonder te gaan aan zijn eigen succes.

Vakbonden vrezen terecht dat de dienstenchequebedrijven nu zullen moeten besparen, met als gevolg minder opleidingen, minder loon en misschien zelfs ontslagen.

Begrijpt de regering dan niet dat ze hiermee dreigt de klok terug te draaien? De jobs bestaan, niemand zal zijn of haar poetsvrouw willen opgeven. Het enige resultaat zal zijn dat de poetsvrouwen ofwel te weinig gaan verdienen en dan liever in het zwart betaald worden, ofwel gaat het de particuliere werkgevers te veel kosten wegens te weinig fiscale aftrek, en dan komt het opnieuw in het zwarte circuit terecht.

Het zwarte circuit heeft dan ook als gevolg dat er weer minder inkomsten zijn voor de sociale zekerheid, terwijl de werkloosheidsuitkeringen dan opnieuw zullen stijgen.

Ik ben altijd al voorstander geweest van maatregelen die ervoor zorgen dat het geld van de overheid nuttig gebruikt kan worden. Ik vind het veel beter om geld dat anders toch maar uitgekeerd wordt als werkloosheidsuitkering, te gaan besteden aan het creëren van nieuwe jobs waar iedereen mee gebaat is. Want we mogen ook de gevolgen niet vergeten voor de particuliere werkgevers…

In een goeddraaiende economie moet geld in de eerste plaats rollen. Maar het geeft veel mensen ook de kans om zelf flexibeler in de arbeidsmarkt te staan. Want de flexibiliteit is momenteel het grote struikelblok om onze economie draaiende te houden.

Ik vrees dan ook dat het terugschroeven van de dienstencheques veel grotere gevolgen zal hebben dan op het eerste zicht nu zal blijken. In plaats van te besparen zou deze regering veel beter middelen vinden om dit systeem nog verder te promoten. Er liggen nog zoveel uitdagingen voor ons. Onze economie is al lang geen productie-economie meer. Vlaanderen moet één groot dienstenbedrijf worden.

Maar ik wil tegelijk ook wel eens een andere kant van het verhaal belichten. Er zijn gemeenten waar het dienstenchequebedrijf niet zo goed draait. Maar daar waar het een succesvol bedrijf is, stellen we vast dat de bankrekeningen van de dienstenchequebedrijven enorme proporties beginnen aan te nemen. Hoewel de meeste dienstenchequebedrijven zijn opgericht met inbreng van de gemeentes, zijn deze gemeentes zeker geen aandeelhouder en vloeit er dus geen geld terug naar de gemeente. De dienstenchequebedrijven worden kleine eilandjes op zichzelf, waarvan ik me afvraag wie er controle uitoefent op het bestuur.

Met dat geld zou er best ook iets nuttigs gebeuren. Als men van hogerhand blindelings gaat besparen, is het misschien tijd om na te denken of dit geld ook niet opnieuw geactiveerd kan worden en – indien nodig – herverdeeld worden bij andere dienstenchequebedrijven.

Dus in plaats van een kortzichtige visie, zou onze regering beter de tijd nemen om het ganse systeem te evalueren. De beste oplossing zou erin bestaan dat het ganse systeem gewoon wordt overgeheveld naar de gewesten. Een sector met 30.000 nieuwe jobs, die kan je niet zomaar negeren noch het risico lopen dat deze terug verdwijnt. Op deze manier zal Guy nooit aan zijn 200.000 jobs geraken tegen juni volgend jaar.